9. Śmierć dłużnika przed wszczęciem egzekucji

Jakie skutki na egzekucję ma śmierć dłużnika przed wszczęciem egzekucji?

Niestety wierzyciel poniesie dotkliwe skutki finansowe, gdy nie wiedział, że dłużnik zmarł.

Na początku roku Sąd Najwyższy podjął ważną i bardzo niekorzystną dla wierzycieli uchwałę dotyczącą skutków wszczęcia postępowania egzekucyjnego po śmierci dłużnika (III CZP 36/22)

Śmierć dłużnika przed wszczęciem postępowania egzekucyjnego może dla wierzyciela oznaczać poważne konsekwencje finansowe.

Wierzyciel w zasadzie nie ma możliwości skutecznego sprawdzenia przed złożeniem komornikowi wniosku o wszczęcie egzekucji czy jego dłużnik żyje. Wierzyciel może wystąpić z takim zapytaniem do USC, nie ma jednak pewności, że informacja jaką uzyska będzie aktualna na dzień wszczęcia egzekucji.  

W uchwale podjętej 27 stycznia 2022 roku Sąd Najwyższy stwierdził, że:

złożenie przez wierzyciela wniosku egzekucyjnego przeciwko zmarłemu dłużnikowi stanowi oczywiście niecelowe wszczęcie postępowania egzekucyjnego w rozumieniu art. 30 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych

Zgodnie natomiast z powołanym art. 30 w/w ustawy:

w razie oczywiście niecelowego wszczęcia postępowania egzekucyjnego (…) komornik wydaje postanowienie o pobraniu od wierzyciela opłaty stosunkowej w wysokości 10% egzekwowanego świadczenia.

Niestety według najnowszego stanowiska orzecznictwa śmierć dłużnika przed wszczęciem egzekucji oznacza jej niecelowe wszczęcie.

Zgodnie z aktualnym stanowiskiem Sądu Najwyższego wierzyciel składając wniosek do komornika zapłaci więc 10% świadczenia, którego wyegzekwowanie zlecił komornikowi w sytuacji, gdy okaże się, że przed wszczęciem postępowania dłużnik zmarł.

Ta uchwała Sądu Najwyższego zmienia dotychczasowe stanowisko SN i przerzuca na wierzyciela konsekwencje finansowe postępowania egzekucyjnego. Wierzyciel dysponuje tytułem wykonawczym (wyrokiem), zleca komornikowi wszczęcie postępowania egzekucyjnego, nie mając możliwości bieżącego weryfikowania czy dłużnik żyje, a mimo to gdy okaże się, że dłużnik zmarł zanim komornik wszczął postępowanie egzekucyjne – role się odwrócą i to wierzyciel poniesie konsekwencje finansowe zadłużenia swojego dłużnika!

uchwała Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 27 stycznia 2022 roku, sygn. akt III CZP 36/22

Złożenie przez wierzyciela wniosku egzekucyjnego przeciwko zmarłemu dłużnikowi stanowi oczywiście niecelowe wszczęcie postępowania egzekucyjnego w rozumieniu art. 30 ustawy z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych.

To bardzo niekorzystne dla wierzycieli, zwłaszcza zinstytucjonalizowanych. Nie sposób przecież za każdym razem występować o informację, czy dłużnik (nadal) żyje i pozostawać w nadziei, że otrzymana z urzędu informacja będzie aktualna do dnia wszczęcia egzekucji przez komornika. Obciążenie wierzycieli kosztami 10 % (5%) w nieuzasadniony sposób przerzuca na wierzyciela skutki finansowe cudzych długów.

Zastrzeżenie prawne: Treści zawarte w artykule mają charakter wyłącznie informacyjny i edukacyjny i nie mogą zastępować profesjonalnych porad czy usług prawnych. Przed podjęciem decyzji należy skonsultować się z radcą prawnym lub innym specjalistą w danej dziedzinie.


1 thought on “9. Śmierć dłużnika przed wszczęciem egzekucji”

  1. Jak mogę sprawdzić, czy mój dłużnik żyje? Mam wyrok z umorzeniem komornika sprzed kilku lat i nie wiem, co się dzieje z dłużnikiem, a boję się tej opłaty.

Zostaw Komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *